Հոդվածի Հեղինակ՝ Արմեն Մարկոսյան
Հեռախոս, Viber +374 93 53 26 14
- Հաշվապահության և ֆինանսների դոցենտ,
- Գերմանիայի Դաշնության ֆինանսիստների և մարքեթինգի ասոցացիաների անդամ,
- 1C և SAP ( System Applications and Products ) հաշվապահական ծրագրերի գիտակ:
ՆԱԽԱԲԱՆ
Շինարարության հաշվապահական հաշվառումը բավականին յուրահատուկ գործընթաց է։ Շինարարության ոլորտում կան բազմաթիվ փուլեր և նրբություններ, և շինարարական ընկերությունն ինքը կարող է միաժամանակ հանդես գալ ինչպես պատվիրատուի, այնպես էլ կապալառուի դերում: Այս ամենը արտացոլվում է հաշվապահության մեջ, և այս հոդվածում մենք ձեզ կպատմենք, թե ինչպես վարել հաշվապահական հաշվառումը շինարարության մեջ, կխոսենք այս ոլորտի հիմնական առանձնահատկությունների մասին և ցույց կտանք, թե ինչպես արտացոլել շինարարական գործառնությունների հաշվապահական գրառումները հաշվառման մեջ:
ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ
Շինարարության ոլորտի բոլոր բարդությունները ուղղակիորեն արտացոլվում են հաշվապահության մեջ: Շինարարության գործունեությունը ներառում է բազմաթիվ փուլեր և կոնկրետ գործողություններ, որոնք պետք է պատշաճ կերպով իրականացվեն: Շինարարության հաշվապահական հաշվառման ժամանակ առնվազն պետք է հաշվի առնել հետևյալը.
- օբյեկտների առանձնահատկությունները՝ դրանց անհատական բնութագրերը,
- շենքերի տարածքային դիրքի աշխարհագրական լայնությունը,
- կլիմայական պայմանները և այլ գործոններ, որոնք ազդում են շինարարության գործընթացի վրա և առաջացնում են չնախատեսված ծախսեր ( սեզոնայնություն, հողի բնութագրեր և այլն ),
- շինարարության երկար նախապատրաստում ( նախագծերի, մոդելների մշակում, անհրաժեշտ փաստաթղթերի պատրաստում և այլն ),
- ծառայությունների լայն տեսականի,
- հաճախորդների համար փուլերով վճարելու հնարավորություն և այլն:
Շինարարության մեջ հաշվառման այլ առանձնահատկությունները կապված են հաշվապահական հաշվառման և մասնագիտացված փաստաթղթերի հետ, որոնք հատուկ են միայն այս ոլորտին.
- նախահաշվարկ,
- շինարարական ակտեր,
- նախագծեր,
- ներքին տեղաշարժի և նյութերի փոխանցման բեռնագրեր,
- գծագրեր և էսքիզներ,
- տեխնիկական պայմաններ և այլ աշխատանքային փաստաթղթեր:
ԳՈՎԱԶԴ ԷՋՈՒՄ
TOP 10 ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԵՎ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Փոխեք գովազդը ձեր գովազդով կամ հղումը ուղղորդեք դեպի ձեր կայք և վաճառեք ձեր ապրանքները BizRatings ( BR ) կայքից: Իմանալ մանրամասները …
Կապալառուների հետ հաշվարկների համար օգտագործվում են ակտի երկու ձևեր.
- առաջինը կազմվում է կատարված աշխատանքի արդյունքների հիման վրա։ Այն կարող է կազմվել վերջնական տարբերակի համար, երբ օբյեկտն ամբողջությամբ պատրաստ է, կամ փուլերով, եթե արդյունքների ընդունումն ու հաշվարկներն իրականացվեն աստիճանաբար,
- երկրորդ փաստաթուղթը ներկայացնում է կատարված աշխատանքների ցանկը և արժեքը:
ԱՌԱՎԵԼ ՀԱՐՄԱՐ Է ՅՈՒՐԱՔԱՆՉՅՈՒՐ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ՀԱՄԱՐ ՎԱՐԵԼ ԱՌԱՆՁԻՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ
- Շինարարության նախապատրաստման գործողություններ,
- տրանսպորտային ծախսեր,
- նախապատրաստական աշխատանքներ,
- շինարարական և մոնտաժային աշխատանքներ:
Շինարարության մեջ հաշվառման հիմնական առանձնահատկությունները ներառում են տարբեր նյութերի մեծ քանակությունը, որոնց հետ աշխատում են շինարարները: Եթե դրանք պահվում են տարբեր պահեստներում, դա կարող է բարդացնել գույքագրման և հաշվառման գործընթացը:
Շինարարական աշխատանքները միշտ կատարվում են ըստ սահմանված նախագծի։ Շինարարության մեջ հաշվառումն իրականացվում է նորմատիվային ցուցանիշների համաձայն՝ վերջնական փաստացի ծախսերը պլանավորվածների հետ համեմատելու նպատակով:
ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Շինարարության մեջ ոչ միայն շատ կոնկրետ փաստաթղթեր կան, այլև դրանք պետք է խստորեն պահպանվեն: Հարկային հաշվառումն ունի երկու հիմնական նպատակ.
- հստակ տարանջատել բոլոր տնտեսական գործարքները,
- ապահովել փաստաթղթային հիմնավորում յուրաքանչյուր ծախսի համար:
Հարկային հաշվառումը սերտորեն կապված է ֆինանսական հաշվառման հետ: Երկու հաշվապահական գրառումներն էլ պետք է կազմակերպվեն այնպես, որ հարկային բազան կազմող տեղեկատվությունը պարզ լինի.
- ինչ ծախսեր և եկամուտներ ունի ձեռնարկությունը,
- ինչպես է նա սահմանում դրանք,
- ինչպես են ձևավորվում ընկերության պահուստները,
- ինչ հարկեր և տուրքեր են որոշում հարկային բազան,
- որոշակի ժամանակահատվածում ընկերության ֆինանսական պարտավորությունների չափը:
Մեկ այլ դժվարությունն այն է, որ շինարարության մեջ հաճախ տեղի է ունենում ծախսերի «տեղափոխություն» դեպի հաջորդ ժամանակաշրջան: Ուստի հարկային հաշվառումը պետք է կազմակերպվի հաշվապահական հաշվառմանը համապատասխան, որպեսզի այն թույլ տա ծախսերի բաշխումը տարբեր ժամանակաշրջանների վրա:
Հուսալի հարկային հաշվառման համար անհրաժեշտ է ճշգրիտ որոշել կառուցվող ակտիվի արժեքը: Վերջնական գումարը ներառում է օբյեկտի կառուցման համար անհրաժեշտ բոլոր ծախսերը՝ աշխատողների աշխատավարձեր, նյութերի ինքնարժեք, մասերի գնում, կապալառուների ծառայություններ և մաշվածություն: Մաշվածության նվազեցումները պետք է կատարվեն օբյեկտի շահագործման հանձնելուց հետո:
ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ԿԱՊԱԼԱՌՈՒԻ ԿՈՂՄԻՑ
Հանդես գալով որպես կապալառու՝ ընկերությունը ընդունում է շինարարության պատվերներ և կառուցում օբյեկտներ: Կապալառուները հաշվապահական հաշվառում են կատարում հետևյալ կերպ.
- դեբետ 811 / կրեդիտ 211
- դեբետ 811 / կրեդիտ 527
- դեբետ 811 / կրեդիտ 521
- դեբետ 811 / կրեդիտ 112
- դեբետ 811 / կրեդիտ 132
Որտեղ՝
- 811 «Հիմնական արտադրություն» հաշիվը նախատեսված է արտադրանքի արտադրության, աշխատանքների կատարման, ծառայությունների մատուցման վրա կատարված արտադրական ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար,
- 211 «Նյութեր»
- 527 «Պարտքեր աշխատավարձի եվ աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով»
- 112 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն»,
- 132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»
811 հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես՝ դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում արտադրանքի ( աշխատանքների, ծառայությունների ) արտադրության վրա կատարված ուղղակի ծախսումները, ինչպես նաև անուղղակի արտադրական ծախսումները, օժանդակ արտադրության ծախսումները ( հիմնական արտադրությանը վերաբերող մասով ), իսկ կրեդիտում՝ թողարկված արտադրանքի ( աշխատանքների, ծառայությունների ) համար կատարվող ծախսերը ( նյութական ծախսեր, աշխատավարձ, հիմնական միջոցների մաշվածություն և այլն ):
811 «Հիմնական արտադրություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները՝
- 8111 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ»,
- 8112 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով»,
- 8113 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովության վճարների գծով»,
- 8114 «Ուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ»,
- 8115 «Օժանդակ արտադրության ծախսումներ»,
- 8116 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ»:
Կապալառուի համար, ով ընդունում է շինարարական պատվերներ և մատուցում է շինարարական ծառայություններ, հիմնական գործունեությունը ( արտադրանքը ) շինարարական օբյեկտների կառուցումն է, ուստի ծախսումները պետ է դեբետագրվեն 811 «Հիմնական արտադրություն» հաշվին:
811 հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ.
- արտադրանքի ( աշխատանքների, ծառայությունների ) տեսակների,
- ստորաբաժանումների,
- կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ: ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԳՐԱՌՈՒՄՆԵՐ ՊԱՏՎԻՐԱՏՈՒԻ ՄՈՏ
Երբ ընկերությունը դիմում է այլ կապալառուների՝ որոշակի աշխատանք կատարելու համար, նա միաժամանակ հանդես է գալիս որպես հաճախորդ՝ պատվիրատու: Սա պետք է համապատասխանաբար արտացոլվի հաշվապահական հաշվառման մեջ:
Այս դեպքում մուտքերը նույնպես կատարվում են 811 հաշվի վրա.
- դեբետ 811 / կրեդիտ 521
- դեպետ 226 / կրեդիտ 521
որտեղ՝
- 811 «Հիմնական արտադրություն»,
- 521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների ( ծառայություններ ստացման ) գծով»,
- 226 «Հաշվանցման ( փոխհատուցման ) ենթակա անուղակի հարկեր»:
Երբ ընկերությունն ավարտում է կառույցի շինարարական աշխատանքները, հաշվային պլանի 821 հաշվի դեբետային բոլոր ծախսերը փոխանցվում են 111 ( Հիմնական միջոցներ ) հաշվին՝ տալով հետևյալ ձևակերպումը.
- դեբետ 111 / կրեդիտ 811
որտեղ՝
- 111 «Հիմնական միջոցներ»,
- 811 «Հիմնական արտադրություն»
Անհնար է պարզապես շինարարությունը ավարտել և շենքը շահագործման հանձնել: Նախ, դուք պետք է գույքը տեղադրեք կադաստրային գրառումներում և գրանցեք: Մինչև գրանցման վկայականի տրամադրումը շենքը հաշվառվում է հիմնական միջոցների առանձին ենթահաշվում:
ՇԱՏԵՐԻՆ ՀԵՏԱՔՐՔՐՈՒՄ Է ՆԱԵՎ
ԻՆՉՊԵ՞Ս ԳՏՆԵԼ ԲԱՐՁՐԱԿԱՐԳ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ԻՆՉՊԵ՞Ս ԳՏՆԵԼ ԲԱՐՁՐԱԿԱՐԳ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ՀԱԿԻՐՃ ՖՀՄՍ 15
ՖՀՄՍ 15-ի ուժի մեջ մտնելուց հետո փոխվել է շինարարական պայմանագրերի հաշվապահական հաշվառումը, որը նախկինում կարգավորվում էր «Կառուցման պայմանագրեր» ՀՀՄՍ 11-ով:
Եկեք դիտարկենք նոր հաշվապահական կանոնները: Եկամուտների հաշվառման նոր ստանդարտ ՖՀՄՍ 15-ի՝ «Հասույթ գնորդների հետ պայմանագրերից» թողարկումից ի վեր , շատ հաշվապահների մոտ առաջանում են հարցեր, թե ինչպե՞ս է փոխվել շինարարական պայմանագրերի հաշվառումը: Նախկինում հաշվապահները հիմնվում էին ՀՀՄՍ 11 «Շինարարական պայմանագրերի» վրա, սակայն 2018 թվականի հունվարի 1-ից հետո ՀՀՄՍ 11-ն այլևս կիրառելի չէ:
Նոր ՖՀՄՍ 15-ի համաձայն շինարարական պայմանագրերը հաշվառվում են այնպես, ինչպես հաճախորդների հետ ցանկացած այլ պայմանագիր: Պարզ է թվում, բայց երբեմն կարող է դժվար լինել կիրառել նոր կանոնները և պատկերացնել, թե ինչ տեսք ունի այն:
ՇԱՏԵՐԻՆ ՀԵՏԱՔՐՔՐՈՒՄ Է ՆԱԵՎ՝
ԻՆՉՊԵ՞Ս ԳՏՆԵԼ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՏՆՕՐԵՆԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔ
ՈՐՏԵ՞Ղ ՍՈՎՈՐԵԼ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՏՆՕՐԵՆԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ
Եկամուտների ճանաչման 5 քայլերն են.
- գնորդի հետ պայմանագրի նույնականացում,
- պայմանագրով նախատեսված պարտավորությունների որոշում,
- գործարքի գնի որոշում,
- գործարքի գնի բաշխում պայմանագրով նախատեսված պարտավորությունների միջև,
- եկամուտի ճանաչում, երբ ընկերությունը կատարում է պայմանագրով նախատեսված իր պարտավորությունները:
Եթե դուք շինարարական պայմանագրեր եք կնքում ձեր հաճախորդների հետ և նախկինում կիրառել եք ՀՀՄՍ 11-ը, այժմ պետք է հետևեք այս 5 քայլերին՝ ՖՀՄՍ 15-ին համապատասխանելու համար:
Շատերին հետաքրքրում է նաև «ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ / ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆ ԸՆՏՐԵԼՈՒ ՕԳՈՒՏՆԵՐԸ ԵՎ ՌԻՍԿԵՐԸ» հոդվածը
Վաղ թե ուշ յուրաքանչյուր ձեռնարկատեր բախվում է իր բիզնեսի համար հաշվապահական և հարկային հաշվառում վարելու անհրաժեշտությանը: Եվ ընկերության հետագա հաջողությունը մեծապես կախված է նրանից, թե որքան գրագետ են կառուցված հաշվապահական հաշվառման գործընթացները:
Փոխեք գովազդը ձեր գովազդով կամ հղումը ուղղորդեք դեպի ձեր կայք և վաճառեք ձեր ապրանքները BizRatings ( BR ) կայքից: Իմանալ մանրամասները …
Ի ԴԵՊ …
Սույն հոդվածը ընթերցելուց հետո դուք ավելի շատ և մանրամասն եք տեղեկացված շինարարական ընկերության հաշվապահության վարման վերաբերյալ և հուսով ենք, որ ներկայացված տեղեկատվությունը ձեզ օգտակար կլինի: Միաժամանակ խնդրում ենք նաև հիշել և ձեր պահանջներին համապատասխան հաշվապահական ծառայություններ ընտրելուց հետո ( BR ) BizRatings.online կայքում հայտնել ձեր կարծիքը հաշվապահական ընկերության վերաբերյալ, որի համար ( BR ) BizRatings.online -ը նախապես հայտնում է
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
Համոզված եղեք, որ ձեր կարծիքը շատ կարևոր և էական է: Դուք,
- նախ՝ կօգնեք ձեր ընկերներին ու համաքաղաքացիներին նույնպես կատարել ճիշտ ընտրություն և
- միաժամանակ կօգնեք հաշվապահական ընկերություններին վերացնել ծառայություններում առկա թերությունները, եթե իհարկե այդպիսիք կլինեն:
Եվ եթե այս հոդվածը օգտակար էր ձեզ համար և օգնեց ձեզ, ապա կիսվեք ձեր ընկերների և հարազատների հետ:
ԿԱՅՔԻ ԱՅՑԵԼՈՒՆԵՐԻՆ ՀԵՏԱՔՐՔՐՈՒՄ Է ՆԱԵՎ`
Բանկերի Վարկանիշը
Հաշվապահական Կազմակերպությունների Վարկանիշը
Էջի Ասույթը
Երբեք աչքդ մի՛ կտրիր դրամական միջոցների հոսքից, քանի որ դա բիզնեսի կենսական արյունն է
— Սըր Ռիչարդ Չարլզ Նիկոլաս Բրենսոն՝ բրիտանացի գործարար
ԱՄԵՆԱՇԱՏ ԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ
- 10 ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՕԳՏԱԿԱՐ ԽՈՐՀՈՒՐԴՆԵՐ ԱՌԱՋԱՏԱՐ ՖԻՆԱՆՍԻՍՏՆԵՐԻՑ / ՀԵՏԵՎԵՔ ՁԵՐ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻՆ
- ԱՐԵՎԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐ ( ԱՐԵՎԱՅԻՆ ՊԱՆԵԼՆԵՐ, ՎԱՀԱՆԱԿՆԵՐ ) / ԱՐԵՎԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԻ ՕԳՈՒՏԸ ԵՎ ՎՆԱՍԸ
- ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾԱԲԱՆ ( ՖԻՆԱՆՍԻՍՏ ) / Ո՞Վ Է ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾԱԲԱՆԸ ԵՎ ԻՆՉՈ՞Վ Է ԶԲԱՂՎՈՒՄ
- ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ / ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇԱՎԱՌՈՒՄ
- ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ / ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
- ԲԻԶՆԵՍԻ ԳՆԱՀԱՏՈՒՄ / ԲԻԶՆԵՍԻ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ 5 ՄԵԹՈԴՆԵՐ / Ի՞ՆՉ ԱՐԺԵ ՁԵՐ ԲԻԶՆԵՍԸ ( ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆԸ )
ԴԱՐՁԻՐ ՀԵՂԻՆԱԿ, ԴԱՐՁԻՐ ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ
Երբևէ մտածե՞լ եք դառնալ հոդվածագիր: Եթե նույնիսկ մինչ այս պահը երբեք չեք հրապարակել ձեր մտքերը, մտածեք այդ մասին: Հոդվածագիր հեղինակ դառնալը կարող է խթանել ձեր կարիերան կամ բիզնեսը շատ առումներով: